Chuyến Tàu Hoàng Hôn Bản Nhạc Lính Tuyệt Vời Của Tình Yêu Lứa Đôi Và Nợ Nước Tình Nhà
Sau Sầu Tím Thiệp Hồng và Mấy Độ Thu Về thì Chuyến Tàu Hoàng Hôn là một danh phẩm tiếp theo được hai nhạc sĩ nổi tiếng Minh Kỳ và Hoài Linh đồng sáng tác. Chuyến Tàu Hoàng Hôn là một bản nhạc lính tuyệt vời, nói lên tình yêu lứa đôi thiết tha nhưng cũng đầy nợ nước tình nhà. Trên Chuyến Tàu Hoàng Hôn của cơn mưa mùa ly biệt có một buổi chia ly đầy lưu luyến của người trai lính chiến và người em gái nhỏ hậu phương, cả hai cùng nguyện đem yêu thương rắc lên muôn vạn oán hờn, mong ngày vui thái bình sum họp trong an vui.
Theo ca sĩ Hoàng Oanh kể lại, vào năm 1962, nhạc sĩ Minh Kỳ đặt bút cho bài Chuyến Tàu Hoàng Hôn trong chuyến đến nhà của bạn chơi tại Thị Nghè. Sau khi bài nhạc được hoàn tất, ông đã đưa cho nhạc sĩ Hoài Linh viết lời. Bài hát lúc đầu được chính tác giả xuất bản vào năm 1962, sau đó nhà xuất bản Tinh Hoa Miền Nam xuất bản vào năm 1964, ấn hành và tái bản nhiều lần trong suốt những năm của thập niên 60. Bài hát bao gồm 2 lời, nhưng đa số lời 1 được rất nhiều ca sĩ trình diễn.
Chuyến Tàu Hoàng Hôn lời 1 và lời 2.
Mở đầu với tiếng kèn như tiếng còi tàu tạo thành giai điệu mới lạ như gợi cho người nghe không gian của buổi chiều sân ga với những đoàn tàu đến rồi lại đi, mang đầy cảm xúc của kẽ ở người đi. Khi câu hát vang lên như mở ra khung trời của sân ga ngày ấy…
Chiều nao, tiễn nhau đi khi bóng ngả xế tà
Hoàng hôn.. đến đâu đây màu tím dâng trong hồn ta
Muốn không gian đừng tan, níu đôi chân thời gian
Ngừng trôi cho giây phút chia ly này kéo dài,
Trước khi phân kỳ, ước sao cho tàu đừng đi.
Chiều hoàng hôn của ngày nào, như tím dâng đầy trong tâm hồn ta, hôm mình tiễn đưa nhau để người lên đường vì lý tưởng mà tim người ở lại như rừng chiều hoang tím. Giây phút chia phôi, chỉ muốn níu chân người ở lại ước mong thời gian có thể ngừng trôi để kéo dài thời khắc bên nhau. Trước khi phân kỳ này, mong con tàu khoan chuyển bánh để cho đôi ta còn ở mãi bên nhau.
Bài hát được ca sĩ Hoàng Oanh trình bày vào những năm 1962, nhưng bài hát này bà trình diễn lời 2 lần đầu tiên. Sau này, ca khúc được rất nhiều ca sĩ hải ngoại trình diễn.
Xe lăn êm êm lúc ga chiều sắp lên đèn
Mưa thu bay bay vắt ngang trời ướt vai mềm
Hoàng hôn dần buông,
Mà ai còn đứng im trong chiều sương xuống.
Nhưng rồi, xe phải cứ lăn bánh trên con đường thiên lý mịt mờ rồi dần xa khuất… vòng xe như lăn nhanh trong tim làm nhói lòng người ở lại. Trời thu mưa bay bay, những giọt mưa làm ướt vai áo mềm như vô tình làm se sắt lòng người ra đi, đâu đó có những giọt nước mắt giấu sau màn mưa. Hoàng hôn dần buông và tắt nhẹ theo màn đêm, nhưng người con gái còn đứng im nhìn sương xuống… mà tan nát.
Tâm tư cô đơn trách con tàu nỡ sao đành,
Đem yêu thương đi đến nơi nao – cách đôi tình.
Đường bao nhịp nối, tình trăm nghìn mối,
Hướng theo một bóng người.
Bởi trái tim người con gái không mạnh mẽ, trong niềm cô đơn chất ngất, vỡ oà nàng chỉ biết hờn trách con tàu sao nỡ đành đoạn, đem bao yêu thương cùng người trai đến phương trời gió sương làm cách chia tình. Sự kết hợp tài tình giữa âm điệu và lời hát của hai nhạc sĩ tài danh khiến người nghe như trầm mình lại, trong thời chinh chiến có cuộc chia ly nào mà không đau khổ và đầy nghịch cảnh. Bao nhịp nối của đường tàu thì cũng như trăm nghìn mối tình và vạn mối sầu vây lấy. Nhịp nối của đường ray tàu như đuổi theo bóng tàu và bóng người, cũng là dẫn đường cho đoàn tàu tiếp bước, trên con đường chinh chiến phía trước hãy vững tin vì còn tình yêu soi sáng.
Tàu địa phương – Ảnh Bioprof52 (Toa trống phía trước đầu máy được dùng để chặn chất nổ trước khi chúng kịp làm hỏng động cơ).
Tà dương khuất trong sương là mỗi lần ngóng chờ,
Nhìn theo phía chân mây, đợi chuyến xe xưa về chưa,
Nếu hay chăng người ơi, chốn xa xôi chàng trai,
Còn đem yêu thương rắc lên muôn vạn oán hờn,
Nếu mai đây về, cũng trên chuyến tàu hoàng hôn …
Rồi bất giác, cứ mỗi độ chiều về, khi tà dương khuất trong sương là mỗi lần nàng ra ngóng chờ tin chàng. Nhìn về phía xa cuối chân mây nơi con tàu đưa người đi khuất bóng, rồi ngóng chờ chuyến xe ấy đưa người về lại. Là một bản “nhạc lính” đầy ắp những tình cảm quyến luyến, sầu thương cùng những khát khao và hy vọng, nhưng ngay từ đầu lại không có một ca từ mang chất “lính”. Mãi cho đến khi câu hát “đem yêu thương rắc lên muôn vạn oán hờn” thì người ta mới hiểu rằng chàng trai đó chẳng ai khác mà chính là một anh lính Cộng Hòa. Người ở lại liệu có hay biết chăng? nơi chiến địa xa xôi người trai chiến đấu là để đem yêu thương xóa bỏ hận thù. Chờ ngày nước non thanh bình, chuyến tàu hoàng hôn xưa sẽ đưa anh trở lại thôn xưa để vui ngày đoàn viên cùng em gái nhỏ.
Năm 2016, khi trung tâm Thúy Nga thực hiện chương trình Paris By Night 119 Nhạc Vàng Muôn Thuở, tại đây danh ca Hoàng Oanh đã hát lại Chuyến Tàu Hoàng Hôn lồng ghép cả lời 1 và 2, đoạn ngâm ở phần phần mở đầu là bài thơ nổi tiếng Những Bóng Người Trên Sân Ga của thi sĩ Nguyễn Bính.
Có lẽ “còn đem yêu thương rắc trên muôn vạn oán hờn” là câu hát đất giá nhất trong bài hát. Yêu thương đó cũng là sứ mạng, vốn là kim chỉ nam của người chiến sĩ Cộng Hòa, lấy yêu thương để xóa bỏ hận thù. Trên chiến trường lãnh khốc và vô tình, người lính ấy lại mang yêu thương mong xóa bỏ những oán hờn của người Việt trên đất Việt, và cũng chính tình yêu ấy là điểm yếu chí mạng… trong cuộc chiến ấy, có thể anh đã thua nhưng cái yêu thương của anh đã chiến thắng. Dù trong thời chiến hay trong thời bình như hiện nay, khi người người nhà nhà vẫn còn hát vang Chuyến Tàu Hoàng Hôn thì anh một lần nữa chiến thắng… chuyến tàu xưa vẫn chở anh về cùng yêu thương!
Biên Soạn: Hai Tứ 1964
Bản quyền bài viết của dongnhacvang.com
