Hoàn Cảnh Sáng Tác

Vào khoảng cuối thập niên 1950, nhạc sỹ Y Vân lúc đó là nhạc công chơi cho các nhà hàng ở Sài Gòn để kiếm tiền nuôi mẹ và 2 người em ăn học. Một đêm sau khi biểu diễn ở Phủ Tổng Ủy Di Cư về, ông bị mắc mưa và ướt áo. Lo sợ ngày mai không có áo tươm tất mặc vì lúc đó gia cảnh còn nghèo chỉ có một cái áo mà thôi. Cho nên mẹ của ông mới ra vòi nước…

Nhạc sĩ Trường Sa tên thật là Nguyễn Thìn, ông lấy bút hiệu Trường Sa do gia nhập Hải Quân, tốt nghiệp khóa 12 sĩ quan Hải quân Nha Trang, làm hạm phó tàu tuần duyên Trường Sa, sau này về phục vụ trong Giang đoàn 63 Tuần thám. Sau những cuộc hành quân đầy hiểm nguy, ông dành thời gian cho niềm đam mê âm nhạc. Trong thời gian làm sĩ quan Hải…

Sài Gòn năm 1954 cởi mở về mọi mặt, đời sống văn chương nghệ thuật cũng trăm hoa đua nở. Cuộc di cư sau hiệp định Genève đã kéo theo nhiều văn nghệ sĩ, trí thức tinh hoa vào Nam, quần tụ ở mảnh đất đô thành phong nhiêu. Năm đó, bà Trần Thị Nho cũng bán mảnh vườn cùng ngôi nhà ở Rạch Giá để về Sài Gòn ở cùng con trai, là nhạc sĩ Lam Phương. Lam…

Trường làng tôi cây xanh lá vây quanh Muôn chim hót vang lên êm đềm. Bên trường tôi con đê bé xinh xinh Len qua đám cây xanh nhẹ lướt. Trường làng tôi hai gian lá đơn sơ Che trên miếng sân vuông mơ màng... Trường làng tôi không giây phút tôi quên Dù cách xa muôn trùng trường ơi. Nơi sống bao mái đầu xanh màu Đời tươi như bao lá xanh lá…

Cuối năm 1947, tôi từ Việt Bắc (Cao-Bắc-Lạng) xuống Khu Ba (Chợ Đại, Cống Thần) rồi có ý định đi theo Trần Văn Giàu vào Nam chiến đấu. Nhưng khi vào tới Thanh Hóa (Khu 4 - làng Quần Tín) thì tôi gặp tướng Nguyễn Sơn và ở lại đó, gia nhập Ban Văn nghệ của Trung đoàn 304. Tại đây tôi gặp Hữu Loan... Đầu húi cua, tiếng nói lớn, và khi ngủ thì ngáy…

Em dấu yêu ơi anh đang quay về mười năm xa vắng Anh đã đưa em, đưa em đi tim một giấc mơ đời Mười năm lạc loài phải không em Mười năm hận thù trĩu trong tim Ta trót vong thân , ta trót vong ân Mang tuổi hoa niên, làm kiếp lưu đầy. Bóng tà ngả trên lưng đồi cỏ non Gió hiền thoáng vi vu hàng lau xanh Ngoài kia là đồng thơm hương lúa mới…

Sau biến cố chia đôi Bến Hải năm 1954, kế đó triều đại nhà Nguyễn mà vị vua cuối cùng là Bảo Đại bị bứng văng. Nhà Ngô thành lập chính phủ, đệ nhất Cộng hòa ra đời. Nền văn nghệ Việt Nam cũng biến chuyển theo thời thế. Những người trẻ tuổi say mê nghệ thuật cầm ca trong dịp này tung ra hoạt động rất rộng và đi sâu vào đám đông. Khoảng năm 1955 -…

Chiều qua phà Hậu Giang tiếng ai hát dạo buồn thay Tiếng ca sầu mênh mang như khơi niềm đau năm tháng xưa Chân nạng gỗ thấp cao kéo lê đời theo dòng nhạc đưa Mảnh chiến y phai màu khúc ca nào gợi sầu khôn nguôi Chiều qua phà Hậu Giang tiếng ai nhắc kỷ niệm xưa Tiếng ca gợi trong tim bao nhiêu niềm đau chưa lãng quên Nhưng người qua vẫn qua…

Nhạc sĩ Y Vân sinh năm 1933 tại Thanh Hóa. Anh tên thật là Trần Tấn Hậu, thuở nhỏ khi vừa học hết bậc tiểu học, Y Vân đã sang tác được nhạc khúc, Người thầy dạy học anh: cụ Q.H đã khởi thấy từ người học trò này muốn dàn trải âm thanh trên con đường đi tới. Ông khuyên Y Vân: “Không theo đuổi nghiệp cầm ca – con sẽ khổ vì nó”. Lời khuyên vàng ngọc…

Tôi đứng bên này sông, bên kia vùng lửa khói Làng tôi đây, bao năm dài chinh chiến Từng luỹ tre muộn phiền Tôi có người vợ ngoan đẹp như trăng mười sáu Cưới rồi đành xa nhau. Nhớ đôi môi nàng hiền, xinh xinh màu nắng Má nàng hồng thơm mùi thơm lúa non Ai ra đi mà không từng bịn rịn Xa người yêu mà dễ mấy ai vui. Em nhìn theo bằng nước…

Huynh Đệ Chi Binh là một sáng tác của nhạc sỹ Anh Bằng được xuất bản vào năm 1966. Trích lời từ nhạc sỹ Lê Dinh nói về ca khúc Huynh Đệ Chi Binh này như sau : Cũng nằm trong ý nghĩ lồng vào bài hát những lời cảnh tỉnh con người, như một bài ngụ ngôn, Anh Bằng có soạn riêng ca khúc "Huynh đệ chi binh" để theo lời anh nói ….. Gián tiếp khuyên…

Ca khúc Chuyện Một Đêm là một câu chuyện có thật, được nhạc sĩ Anh Bằng kể về biến cố 1968 xảy ra tại một thôn xóm nghèo. Đêm ấy, mọi người trên đường chạy trốn đến Sài Gòn thì bị chặn lại không cho đi tiếp vì phía trước có giao tranh, vì thế nên tất cả cùng vào trú tạm trong một trường mẫu giáo. Tiếp đó, theo sau những tiếng nổ vang trời là một…