Sầu Lẻ Bóng, Lẻ Bóng Và Đôi Bóng Chùm Sáng Tác Nhạc Tình, Nhạc Lính Và Chiêu Hồi

Trong sự nghiệp hơn nửa thế kỷ sáng tác của mình, với hàng trăm nhạc phẩm nổi tiếng và bất hủ, nhạc sĩ Anh Bằng trở thành một tên tuổi lớn của nền âm nhạc miền Nam. Sáng tác của ông từ những ca khúc dành cho đại chúng như “Nửa Ðêm Biên Giới”, “Căn Nhà Ngoại Ô”… hay sau này là “Khúc Thụy Du”, hoặc cuối đời với “Anh Còn Yêu Em”… đều vang danh làm thỏa mãn mọi thính giả. Trong đó xin kể đến bộ ba sáng tác nổi tiếng: Sầu Lẻ Bóng, Lẻ Bóng và Đôi Bóng chùm sáng tác nhạc tình, nhạc lính và chiêu hồi.

Nhạc sĩ Anh Bằng, tác giả nhiều ca khúc nổi tiếng.

Nếu “Sầu Lẻ Bóng”  là bản nhạc tình day dứt về nỗi buồn mong đợi người yêu, được sáng tác vào khoảng năm 1963. Với tựa đề ca khúc làm cho người nghe cảm nhận được sự cô đơn, trên giai điệu nhẹ nhàng sâu lắng như cùng thương cảm cho một người lẻ loi hồi nhớ về từng kỷ niệm đã qua.

https://dongnhacvang.com/cam-nhan-ca-khuc-sau-le-bong-cua-nhac-si-anh-bang/
Click vào link để tìm hiểu về hoàn cảnh sáng tác Sầu Lẻ Bóng của nhạc sĩ Anh Bằng.

Thì Lẻ Bóng có thể được gọi là một bản nhạc lính hay nhạc tình mùa chinh chiến đặc sắc. Bài hát được viết vào những năm 1962 nói lên nỗi lòng và tâm tình của những người con gái yêu mến và đồng cảm cho lính, những con người lẻ bóng trên con đường gian khổ phong trần, bảo vệ tự do miền Nam.

https://dongnhacvang.com/wp-admin/post.php?post=9128&action=edit
Click vào link để tìm hiểu về hoàn cảnh sáng tác Lẻ Bóng của nhạc sĩ Anh Bằng.

Riêng Đôi Bóng là bài hát được hợp soạn bởi hai nhạc sĩ Anh Bằng và  Lê Dinh vào khoảng năm 1963. Là ca khúc về tình yêu nhưng mang tính chiêu hồi, được sáng tác trong thời gian nhạc sĩ Anh Bằng cùng hoạt động với nhạc sĩ Lê Dinh ở công sở đài phát thanh Sài Gòn.

Nói về sức sáng tác của Anh Bằng nhạc sĩ Lê Dinh chia sẻ: tôi còn nhớ trước 1975, mỗi lần có một chiến dịch nào do chính phủ đề ra, như “Người cày có ruộng”, “Kêu gọi nhập ngũ tòng quân”, “Chiêu hồi”…, tôi cho Anh Bằng biết hôm trước, hôm sau là anh có ngay một bài hát thuộc loại chiến dịch, tuyên truyền nhưng không phải là những bài không được thính giả chú ý. Chẳng hạn những bài viết cho chiến dịch chiêu hồi như Bóng đêm, Đôi bóng… 

Chương trình Chiêu hồi phát động dưới thời Đệ Nhất Cộng hòa vào đầu năm 1963, để khuyến khích các thành viên của Cách Mạng lâm thời là Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đầu hàng hoặc đào ngũ sang phe Việt Nam Cộng hòa. Vận động tuyên truyền gồm dùng truyền đơn thả bằng máy bay hoặc bắn kèm với đạn pháo và nhiều đợt phát thanh vô tuyến… Cũng trong thời gian này bài hát Đôi Bóng được dùng làm nhạc khúc Chiêu hồi cho chương trình phát thanh.

Tình thương gởi theo gió chiều
Nhờ trao đến cho người yêu
Rừng sâu suốt đêm thâu, người đi đã bao lâu
Mà không biết tương lai về đâu

Ngày ấy đã xa lắm rồi
Còn ghi nhớ trong lòng tôi
Là giây phút chia phôi, lời thương tiếc xa xôi
Chìm trong mắt trên môi một người

Sau 1954 miền Nam Việt Nam là một nhà nước độc lập được 36 quốc gia công nhận. Tuy nhiên quân lực và chính quyền VNCH phải nan giải và đau đầu với các cuộc biểu tình tấn công của quân phía bắc vỹ tuyến 17 cùng Việt Minh. Thời điểm này, các anh lính miền Bắc ấy vẫn miệt mài hăng say cho lý tưởng của mình, rừng sâu suốt những đêm thâu, người lính Charlie đã đi bao lâu vẫn không biết tương lai rồi sẽ về đâu… cho đến tận hôm nay liệu các anh có giây phút nào bâng khuâng cho lý tưởng của mình?
Chiến cuộc, chẳng qua là dành cho những người không cùng quan điểm chính trị, còn giữa tôi và anh đều là người Việt Nam, chúng ta như đôi bóng không thể phủ nhận hay chối bỏ nhau. Những ngày binh lửa ấy đã xa lắm rồi, có còn nên ghi lại trong anh và tôi là những giây phút chia phôi và những lời thương tiếc xa xôi của chiến tranh mang lại. Trong mắt tôi và trên môi người nên giữ lại những yêu thương và ân tình để quê hương an vui, tôi xin mang tình thương yêu này gởi theo gió chiều nhờ trao đến anh…

Mây ơi về đâu đó
Qua miền biên giới nhớ cho ta nhắn đôi lời
Quê hương ngày xưa ấy
Đây người em gái vẫn yêu ai đến trọn đời.

Chờ người về chung say miền nam thêm yên vui
Ngày mình gặp nhau không còn đau thương đơn côi
Giờ này người đi trong gian khổ
Vì hoa môi không nở, ánh mắt quên tình thơ

Vỹ tuyến 17 chia cắt hai miền Nam, Bắc, thành hai vùng tập kết quân sự, tạo thành miền biên giới ngăn cách con người và quê hương cũng là ngăn cách tình yêu. Mai ai về đâu đó nếu có qua miền biên giới ấy xin cho tôi nhắn đôi lời gửi đến anh, rằng quê hương và người em gái vẫn yêu các anh đến trọn đời. Miền Nam và người Nam vẫn chờ anh về chung say, có anh sẽ có thêm yên vui. Nhưng giờ này đây, các anh lính Bắc ấy vẫn đi trong gian khổ, trong cuộc chiến làm cho hoa môi không nỡ, để ánh mất quên hết tình thơ… liệu có vui? hãy về vì ngày mình gặp nhau sẽ không còn đau thương và anh sẽ không đơn côi.

Màu tím dần lan cuối trời
Hoàng hôn đã như tàn phai
Vầng trăng sáng lên trời, mình tôi đón sương rơi
Mà thương nhớ không bao giờ vơi

Người ơi về bên mái nhà
Tìm vui khúc duyên tình ca
Lòng tôi ước mai sau, đẹp đôi bóng bên nhau
Chiều nay chấp tay tôi nguyện cầu

Đoạn cuối với giai điệu và lời ca nhẹ nhàng như mở dần ra một khung cảnh thanh bình. Khi các anh hồi chánh viên trở về với miền Nam thì cũng là lúc màu tím tan thương sẽ dần lan cuối chân trời. Hoàng hôn đã như tàn phai, vầng trăng sáng tỏa cả vùng trời, tôi sẽ không còn cô đơn và thương nhớ chơi vơi. Khi người về với ngôi nhà Nam thân thương, cùng vui khúc hát duyên tình ca, chúng ta sẽ không rời xa để đôi bóng được bên nhau… đó là những gì tôi ước mong và chiều nay tôi lại chấp tay nguyện cầu:

Cầu cho sông núi, hết cơn sầu đau
Cầu cho đôi bóng, sống đời với nhau.

Khi những lời nguyện cầu được bay cao và lời bài hát cũng vang xa, thì lại ngân lên những giai điệu nhẹ nhàng nhưng vui tươi hân hoan… bởi miền Nam vẫn chờ anh về chung say.

Biên Soạn: Hai Tứ 1964
Bản quyền bài viết và hình ảnh thuộc dongnhacvang.com

XIN TÔN TRỌNG TÁC QUYỀN

Nếu sử dụng cho blog cá nhân, vui lòng ghi rõ nguồn dongnhacvang.com kèm theo link bài viết và tên tác giả. Nếu là website, kênh truyền thông hoặc liên quan đến thương mại, vui lòng liên hệ trước để được đồng ý. KHÔNG được đọc lại bài viết để tạo video trên YouTube… Mọi hình thức vi phạm bản quyền nội dung để kiếm tiền thông qua MMO đều sẽ bị report đến Facebook và Adsense.