Ai nói em nghe tại sao góc bếp chái hè
Nó đơn sơ lắm mà khi rời nó
Mình mến mình thương nó vô cùng
Mình nén nỗi thương tâm
Nhớ xưa mẹ dầm mưa, tàn cây mưa mẹ gieo hạt
Cho hạt nẩy mầm lạnh cóng tay
Hai mẹ con ngồi nơi góc bếp chái hè mẹ hơ tay
Ngoài kia trời còn mưa còn rụng từng giọt mưa.
Gió thổi năm non lắc võng đưa con
Khói tỏa niêu cơm tóc xoã trên nương
Cây lúa trổ đồng đồng
Con cò trắng bay trọn đêm
Con cò trắng nuôi đàn con.
Đêm vắng trăng thanh
Giọt sương ướt lá ướt cành
Giấc êm chăn ấm
Tìm đâu lời nói
Để nói mà thương các mái nhà
Mà thương cái chõng tre.
Nhớ xưa một chiều thu
Lạnh hơi thu, mùa nước nổi
Ba chìm bảy nổi mòn mỏi trông
Sao mẹ chưa về
Nơi góc bếp, còn nhúm lửa hồng
Mẹ về hơ tay
Nửa đêm mở vòng tay
Mẹ bồng con đã ngủ say.
Giấc ngủ đêm nay suối chảy thông reo
Giấc ngủ trong nôi hát mỏi ca dao
Khi biết đậu cành mềm
Con cò trắng non nỉ non
Xin được xáo nước nguồn trong.
Cơn gió trong đêm
Làm rơi chiếc lá cuối cùng
Chắc đâu ai biết
Mà khi mùa thu rụng lá đầy sân những kỷ niệm
Làm đau buốt con tim.
Biết không một trời thương về góc bếp chái hè
Khi đã xa lìa nỗi nhớ nhung
Sao mà đi tìm, ai bước mỏi bước mòn
Một mình cô đơn
Chợt nghe nhịp thời gian
Từng nhịp chân mình lữ thứ.
Quê ngoại đơn sơ
Gió ngả lao thưa
Giấc ngủ Âu Cơ
Trót bỏ bơ vơ
Cây cỏ mọc hoang tàn.
Lâu rồi đó chưa về thăm
Mưa rồi nắng chưa dừng chân
Lâu rồi đó chưa về thăm
Mưa rồi nắng chưa dừng chân.
Nhạc sĩ Bắc Sơn là một nhạc sĩ thành công với những ca khúc ca ngợi quê hương, ca ngợi tình cảm gia đình với nhiều ca khúc nổi tiếng như: còn thương rau đắng mọc sau nè, em đi trên cỏ non, bông bí vàng, ….. Riêng tôi rất thích 1 bài hát của cố nhạc sĩ Bắc Sơn mà rất ít người biết đến, đó là CÒN THƯƠNG GÓC BẾP CHÁI HÈ.
Mình tin bạn nào đã trãi qua một tuổi thơ cơ cực hay khó khăn với gia đình khi nghe bài này sẽ thấy thấm thía và hiểu được cái ý nghĩa mà tác giả muốn gửi đến người nghe chúng ta.
“Con cò trắng bay trọn đêm, con cò trắng nuôi đàn con.”
Hình ảnh nhạc sĩ muốn nói tới người mẹ ban đêm phải đi gặt lúa hay đi làm đêm nuôi đàn con nhỏ của mình, tác giả rất tinh tế khi đem hình ảnh con cò đi kiếm ăn đêm. Ngoài ra trong tác phẩm này, tác giả đã dùng một từ ngữ mang đặc trưng riêng của nam bộ mà mình rất thích đó là: cây mưa (cơn mưa)
Ở đoạn cuối bài hát, ý của tác giả muốn nhắc đến khi ông đã lớn tuổi, khi ông quay lại thăm quê … mà đã rất rất lâu rồi ông chưa về ! Nghe như buồn mang mác và gợi cho chúng ta một trời kỉ niệm các bạn nhỉ ?
Hồi trước, nông thôn miền Nam nhà cất một kiểu giống nhau, một gian nhà lớn ba căn và bên hông nó là một gian nhà nhỏ liền kề, mà người ta gọi nôm na là cái chái bếp. Dân ở đây xem trọng việc xây dựng chái bếp bằng với ngôi nhà chính, theo quan niệm: nếu ngôi nhà lớn cất nhằm ngày tốt, hướng tốt… thì học hành đỗ đạt, mùa màng và công việc làm ăn… sẽ “thuận buồm xuôi gió”; còn nếu chái bếp tốt thì gia đạo sẽ thuận hoà, đầm ấm.
Năm tháng qua đi với biết bao sự đổi thay, nhưng ngôi nhà xưa, chái bếp cũ vẫn nguyên vẹn trong ký ức của mỗi chúng ta về sự sum họp gia đình trong cái không gian chật hẹp đó. Dù cho chúng ta có nhà cao, cửa rộng, phòng khách với nội thất sang trọng cũng không phải là chỗ để quây quần hàng ngày.
Ngay những ngày lễ, tết hay giỗ quãy cái chái bếp hiên sau vẫn là nơi ấm áp nhất. Người ta thèm mùi khói bếp quen thuộc, thèm cái bầu không khí ấm cúng của gia đình. Còn hạnh phúc nào hơn khi tất cả anh em đều tề tựu dưới một mái nhà, bên cạnh cha mẹ già để cùng nhau chuyện trò. Dường như miếng trầu trên môi bà, môi mẹ đỏ hơn khi thấy con cháu trưởng thành và quay về tề tựu bên chái bếp.
Biết bao con người sinh ra, lớn lên và trưởng thành từ căn nhà có chái bếp một thời lam lũ, gian khó đó. Trong góc tâm hồn sâu thẳm của nhiều người chúng ta ai cũng có một miền cố hương để hoài nhớ. Bây giờ ở thôn quê ít dần những ngôi nhà lá và hẵn nhiên chái bếp nhà xưa cũng ít dần. Thời của bếp ga có lẽ cũng vắng dần những câu chuyện vui buồn bên bếp lửa hồng với nồi bánh tét đêm cuối năm…
Nghe bài hát này tôi bỗng bùi ngùi nhớ lại khoảng thời gian sống cơ cực bên gia đình và … cái bếp củi tuy đơn giản nhưng chan chứa thắm đượm tình thương ….
Thái Salem Tổng Hợp.
