Ca sĩ Thanh Tuyền tên thật là Phạm Như Mai, là một ca sĩ nổi tiếng ở Việt Nam từ thập niêm 1960 đến nay. Thanh Tuyền cũng là một trong những ba tiếng hát trụ cột của trung tâm ASIA cùng với Thanh Thúy, Hoàng Oanh ngoài ra cô còn cộng tác thường xuyên với trung tâm Thúy Nga, Làng Văn. Thanh Tuyền sinh trưởng trong gia đình có 16 người anh chị em, cô là chị Hai. Gia đình cô còn có người em là ca sĩ Sơn Tuyền nhưng vì sinh trưởng sau và thu âm “hụt” bài Má hồng Đà Lạt bên hãng dĩa Continental nên sau khi qua hải ngoại Sơn Tuyền mới bắt đầu thành danh.
“Tôi hát như thể ngày mai sẽ không được hát nữa. Tôi muốn hát đến hơi thở cuối cùng và nếu còn được hát nữa thì tôi vẫn cứ hát”.
Hiện tại Ca sĩ Thanh Tuyền có tất cả bốn người con, chỉ có Shayla theo nghề ca sĩ. Con trai đầu làm trong quân đội Mỹ, là chồng của nữ ca sĩ – nghệ sĩ cải lương Ngọc Huyền. Cô sống với phu quân ở Houston và Austin.
Tiếng hát của nữ danh ca Thanh Tuyền tựa như dòng suối trong chảy dài suốt mọi vùng miền của kí ức, của kỉ niệm và tới hôm nay tiếng hát ấy vẫn là dòng suối ghi dấu trong chúng ta những ca khúc như Dấu chân kỉ niệm, Nỗi buồn hoa phượng, Chiều mưa biên giới.
Thanh Tuyền sinh ra và lớn lên ở Đà Lạt – Đà Lạt xưa, nơi con người và thiên nhiên chân chất, hiền lành. Từ mùa hè 1964 đến đầu năm 1965, khi lên Sài Gòn, cô nhận được sự dìu dắt của nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông, ca sĩ nhạc sĩ Mạnh Phát và ca sĩ Minh Diệu.
Có một kỷ niệm được cô chia sẻ như sau : Ngày xưa khi cô đi ra sở thú chụp hình thì ông chủ tiệm Viễn Kính ra hỏi sao không đánh môi son, cô nói được rồi đâu có gì đâu, thế là nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông phải đi vô thương xá Nguyễn Huệ mua cho cây son và chạy xe jeep mang ra cho cô tô son rồi mới chụp hình.
Thanh Tuyền sớm cộng tác với những phòng trà Quốc Tế khi còn nhỏ, đến năm 18 tuổi mới bắt đầu đi hát ở những vũ trường nổi tiếng nhu Đại vũ trường Maxim của Hoàng Thi Thơ, Tự Do. Cô hát rất khỏe, mỗi phòng trà hát chừng 15 phút nhưng có khi phải đi chạy show tận 6 phòng trà trong 1 đêm.
Khi Thanh Tuyền về cộng tác với hãng đĩa Asia Sóng Nhạc thì cô mới thật sự vút cao với Đà Lạt hoàng hôn và nhất là Nỗi buồn hoa phượng. Bản nhạc Nỗi buồn hoa phượng được nhạc sĩ Thanh Sơn sáng tác dựa trên một mối tình với một cô bạn cùng lớp, sau khi đưa cho Thanh Tuyền hát trên sóng phát thanh đã tạo hiệu ứng rất dữ dội mang lợi tức to lớn về cho hãng dĩa. Lúc đó giám đốc hãng dĩa Asia Sóng Nhạc là ông Nguyễn Tất Oanh mới bảo là : Nổi tiếng rồi nên đi hát phải đi xe hơi.
Nhắc đến Hoành Oanh – một nữ danh ca cùng thời với Thanh Tuyền và cùng hát chung cho hãng dĩa Sóng Nhạc, cả hai chơi rất thân dù tính tình lại trái ngược với nhau, mỗi lần Hoàng Oanh hát , Thanh Tuyền vẫn hay đứng sau bức màn sân khấu động viên cho cô.
Cô có chơi chung với tổng giám đốc của Thúy Nga, nhận thấy thị trường chưa có ai hát nhạc solo cả, nên trung tâm đột phá làm album tiếng hát Thanh Tuyền chỉ để giải trí và mướn mặt bằng bán ở ngoài 12D Công Lý nhưng cuốn này bán vô cùng chạy, việc này làm nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông phật lòng Thanh Tuyền vì lúc trước nhận lời hát độc quyền cho hãng dĩa của nhạc sĩ. Sau đó Thanh Tuyền có tự sản xuất cuốn Rừng lá thấp – Tiếng hát Thanh Tuyền số 2 bán cho hãng dĩa Việt Nam, sau đó nhờ hãng dĩa Việt Nam mới làm cuốn Thuyền không bến đỗ – Tiếng hát Thanh Tuyền 3.
Ngoài giọng ca tuyệt vời, Thanh Tuyền còn biết xướng vọng cổ từ thời thiếu nữ, lúc trước khi đợi đến lượt thâu thanh, cô Thanh Tuyền ngồi nghe những ca sĩ vọng cổ nên đã ngồi hát theo, nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông và Mạnh Phát lúc đấy cảm thấy chất giọng tốt nên đưa Thanh Tuyền đi tầm sư nhạc sĩ Viễn Châu nhằm mục đích thay đổi phong cách trình diễn sang tân cổ giao duyên, và đi thâu âm cô vẫn phải nhờ nhạc sĩ bắt nhịp nhưng vẫn bán được rất nhiều đĩa.
Từ những năm 1967-1968 cặp đôi Chế Linh – Thanh Tuyền bắt đầu kết hợp với nhau nhờ bài Hái Hoa Rừng Cho Em của Trương Hoàng Xuân, từ đó tạo nên những “cơn sốt song ca” với các bài hát như: Tình bơ vơ, Phút cuối, Con đường xưa em đi.
Vào ngày 1/9/2019, trung tâm Thúy Nga Để đánh dấu 55 Năm Kỷ Niệm Tiếng Hát Thanh Tuyền đã tổ chức một buối ghi hình trực tiếp với chủ đề Thanh Tuyền – Một đời cho âm nhạc. Theo lời cô phát biểu, việc này giống như là một giấc mơ mà bất cứ nghệ sĩ nào cũng đều mong ước, vì việc bán đĩa so với tình hình bây giờ thì không còn quá bùng nổ như ngày xưa nữa nên mỗi khi có dịp, cô đều thầm cảm ơn cuộc đời đã cho cô hết thảy những may mắn như thế này. Trong cuốn băng Rừng lá thấp mà vẫn còn lưu giữ trong kệ dĩa của nhiều người, Thanh Tuyền có xướng một đoạn “Dòng máu này còn chảy trong tim, ân tình này chưa phải theo kỉ niệm, hơi thở này còn thì tiếng hát Thanh Tuyền còn mãi vang xa”, câu nói đó thể hiện đúng với cuộc đời của cô, tiếng hát này gắn với vận mệnh nổi trôi của đất nước, giữa thời chiến loạn.
Sau cái video Thanh Tuyền – Một đời cho âm nhạc này tôi chắc chắn sẽ không bao giờ quay thêm được hoàn thiện cuốn video nào về cuộc đời âm nhạc của tôi nữa.
Ngoài ra cô còn nhắc đến con gái và con dâu của mình trong đêm diễn này, Shayla đã bỏ hết công việc để đến tập diễn với mẹ và sẽ hát bài hát do chính Shayla sáng tác. Vốn đã có năng khiếu về nhạc lý cộng thêm ảnh hưởng từ người mẹ, người dì nên đã sớm được Thanh Tuyền đưa qua trung tâm Asia cộng tác. Con dâu Ngọc Huyền cũng góp mặt trong chương trình này
Ngọc Huyền rất là đam mê, chết sống ở trong nghề, những năm vừa qua nó có nhiều cái không vui nhưng mà Ngọc Huyền rất hào hứng khi góp mặt trong chương trình của cô. Ngọc Huyền hứa sẽ làm một bài nhạc tân cổ để đời.
Kể về kỉ niệm với con dâu, Thanh Tuyền nói khi vừa giới thiệu Ngọc Huyền cho Asia, giám đốc trung tâm đã sớm từ chối vì lý do thấy không hợp. Nhưng vì Thanh Tuyền vẫn mong muốn hát cùng con dâu, nên Trúc Hồ và Diệu Uyên đã dời màn tân nhạc của Thanh Tuyền thay vào đó là màn tân cổ giao duyên và chủ đề là mẹ – con để Thanh Tuyền được hát với Ngọc Huyền. Chỉ trong vòng 2 ngày, Ngọc Huyền đã biên soạn được bài nhạc Mẹ chồng – Nàng dâu với tình cảnh cô dâu xa xứ, quay ở San Jose, sau sự kiện đó Ngọc Huyền đã gắn bó rất nhiều với trung tâm Asia.
Thiên Giang.
