Một bài viết về nhạc sĩ Anh Thy trước 1975 của ký giả Người Quảng Trị. Người viết có nhầm chỗ ‘Thy’ và ‘Thi’, nhưng tôi xin để nguyên lời của tác giả. Nhưng tác giả viết rất kỹ, thời gian từ khi Anh Thy còn mang lon binh nhất (một chữ V) khi đến hạ sĩ (hai chữ V). Nguyên bản bài viết ở đây.
Thủy Thủ Anh Thi
Một đêm – Saigon mưa bay tháng chạp 1964, tôi gặp người lính biển Anh Thi lần đầu trong hậu trường phòng trà Hòa Bình. Bộ đồ trắng bó chẻn, chiếc mũ ‘chóp màu’ khiến Anh Thi dễ thương lạ lùng. Thấy tôi nhìn hơi kỷ vào chữ V xanh bên tay áo. Sau cái bắt tay làm quen Anh Thi cười héo hắt :
– Tôi nghèo cấp bậc lắm, xin bạn bỏ qua cho.
Bây giờ tôi như không chú ý đến lời nói dối của Anh Thi, tôi chỉ thấy lòng ’vui sướng’ khi nhận diện được chân dung trung thực của người làm nhạc trẻ tuổi – mà tôi nghe tên qua các chương trình tân nhạc phát thanh – Ít ra với vóc dáng ấy, ít ra với chân dung ấy, nhạc Anh Thi sẽ đến gần với chúng ta, đến bằng âm thanh chân thành nhất vằng giọng nhạc gói ghém nhiều dằn vặt của tuổi trẻ hôm nay – tuổi trẻ lớn lên trong chiến tranh, trưởng thành trong chiến tranh.
Nghe Anh Thi tâm sự, mới hiểu được vì sao Anh Thi làm nhạc, làm nhạc từ ngày còn là một cậu học sinh Đệ nhị trường Nguyễn Thượng Hiền, nghe Anh Thi lý luận về cuộc sống mới hiểu vì sao Anh Thi chọn biển cả làm môi trường hoạt động, mới hiểu vì sao Anh Thi thích bộ áo quần của người đi biển – dù làm người đi biển thì nghèo lắm – thì đi xa nhiều lắm – và tâm hồn sẽ nhiều quảng trống lắm.
Anh Thi và Hoa Biển
Cũng lại một đêm tháng chạp, một năm về sau, trong quán nước La Pagode bấy giờ còn mang hình hài của nhà hang không mấy cao sang – Tôi lại gặp Anh Thi, bấy giờ Anh Thi đã nổi tiếng. Chứ không là người làm ‘Nhạc đang lên’ như ngày tôi mới quen Anh Thi. Anh Thi nổi tiếng vì bản ‘Hoa Biển’. Một năm xa ca1hc với nhiều đổi thay bên ngoài guồng máy Saigon. Anh Thi vẫn là Anh Thi của ngày chưa nổi tiếng. Vẫn bộ áo quần của người lính biển, vẫn màu da ngăm đen, có lẽ vì gió biển, vì nắng trùng dương.
Anh Thi khẻ hát cho tôi nghe bài Hoa Biển – Dù bài này tôi nghe nhiều lần qua tiếng hát Minh Hiếu – nhưng dù sao nghe chính tác giả trình bày vẫn là điều thích thú.
Tiếng Hát Anh Thi ấm lạ, dù không điêu luyện như những ca sĩ nhà nghề, nhưng tiếng hát của người lính biển về một loài hoa biển vẫn là cái gì đó rờn rợn lôi cuốn, như muốn làm lạnh xương sống.
Được hỏi lý do nào, trường hợp nào Anh Thi đã nở trong vườn tân nhạc một loài hoa mang tên là hoa biển, lại tiếng cười héo hắt mở đầu. Anh Thi. Giọng nửa thành thực, nửa như hờn trách một hình ảnh nào đó có lẽ xa xôi lắm nhưng rất gần trong tâm tưởng Anh Thi :
– Thì bạn cứ nghĩ với những ngày dài đi biển với những gì đóng khung quanh một con tàu lầm lì ở đại dương – Xa hết thảy, không một hình ảnh yêu thương quấn quanh, chỉ có biển, có trời, có những đêm song giờ, có những ngày mưa trút sàn tàu, thì làm gì mà không nhớ nhung, không thấy yêu thương chính kiếp sống của mình không thấy thương về một loài hoa nào đó mà thân phận không khác gì Hoa Biển.
Gã Con Trai Của Biển Rộng Trời Cao
Tuần trước, tôi lại nhà riêng kiếm Anh Thi thì mới hay Anh Thi đương đi biển ở một nơi rất xa với đất liền – Trên tay áo Anh Thi nghe đâu đã có hai chữ V xanh – nguồn an ủi và tự hào của người lính biển yêu văn nghệ – Dù hai chữ V nó bé lắm nhưng cái bé đó đã làm cho Anh Thi gần với đại chúng – một đại chúng đương cần đến Nhạc – những khao khát lời ca tiếng hát về hôm nay, về ngày mai, hôm nay và ngày mai với nhiều viễn tượng dằn vặt – và cá bé đó khiến chúng ta mến Anh Thi hơn, phục Anh Thi qua khả năng sáng tác của anh – một thứ khả năng tự tạo – bắt nguồn từ cuộc sống – từ going máu nghệ sĩ luân lưu trong người. Và Hoa biển đã tìm gặp qua nhạc Anh Thi, thứ Hoa Biển ‘rất dễ vỡ’ đã chiếm khá nhiều giờ phút suy tư của gã con trai đa tình – nhưng lại thích biển rộng trời cao như Anh Thi.
Người Quảng Trị.
