Xe lam phương tiện đi lại gần gũi của những người dân vào khoảng thập niên 60. Những chuyến xe lam là phương tiện vận chuyển hàng hóa và đi lại của người dân trong giai đoạn này. Những chuyến lam bon bon trên đường đã đưa mọi người đến gần bên nhau. Từ những người đã quen rồi gặp lại nhau đến những người chưa từng quen biết lại ngồi bên nhau. Ai đã từng đi xe lam chắc sẽ không bao giờ quên được cảm giác đón xe lam. Những người đón xe trò chuyện cười vui như đã quen nhau từ trước. Vào lúc ấy dù trời có đổ nắng trưa người ta vẫn bình thản đứng đợi xe. Chuyến xe lam bình dị đã mang những người bình dân đi qua mọi nẻo đường. Trên chuyến xe lam đưa mang đầy tiếng nói cười rôm rã hòa mọi vào chung một không gian.
“Chuyến xe lam chiều” một sáng tác của nhạc sĩ Vinh Sử với bút danh Cô Phượng đã kể lại một câu chuyện tình buồn dang dỡ. Ông Sáng tác ca khúc Chuyến xe lam chiều để kể lại một chuyện tình đơn phương tình cờ gặp nhau của ông. Nhạc sĩ Vinh Sử đã mượn hình ảnh cô gái mong manh bị rung động bởi một thanh niên lạ lần đầu gặp nhau trên cùng một chuyến xe lam. Một câu chuyện tình buồn không thành mang bao nỗi niềm của biết bao đôi lứa thời ấy. Chỉ bởi hai chữ giàu – nghèo ngang trái mà cặp đôi không đến được với nhau như mộng ước thuở ban đầu của cô gái.
“Trên chuyến xe lam đông người chiều nao.
Xui mình không quen mà ngồi bên nhau.
Trời mang nhiều trớ trêu chi
Người chưa hề biết quen gì
Sao ngồi gần như tình nhân si.”
Chuyến xe lam đông người chiều hôm nao hối hả chạy trên đường để kịp đưa mọi người đến nơi. Chúng ta những người chưa hề quen biết nhau nay lại ngồi nhau trên cùng một chuyến xe. Trời đã định duyên sẳn hay chỉ là sự chớp nhoáng của tình ái mà xui khiến hai ta gặp nhau, ngồi bên nhau rồi quen biết nhau trên cùng một chuyến xe lam. Vốn dĩ có quen biết gì nhau mà sao lần gặp đầu tiên lại ngồi gần nhau như một cặp tình nhân si tình nhau. Lòng người con gái thẹn thùng với người bên cạnh. Không hiểu sao cảm giác giờ đây cứ như gặp đúng định mệnh trời ban cho mình.
“Em xuống xe lam đi vào hẻm sâu
Anh vội theo chân ngỏ hồn xuyến xao
Làm quen chuyện vãn dăm câu
Niềm vui gặp gỡ ban đầu
Trong đã rồi mặt ngoài còn e.”
Xe chạy trên đường dài rồi cũng tới nơi. Xe dừng lại, em bước vội xuống xe đi vào hẻm sâu về nhà. Bước chân trên đường mà lòng đầy xuyến xao. Anh vội theo chân người con gái lần đầu gặp trên cùng chuyến xe lam để trò chuyện làm quen. Sự e dè của người con gái lần đầu tiếp chuyện với người con trai mà mình muốn trao duyên. Niềm vui rạng rỡ trên khuôn mặt cô gái. Bao nhiêu mộng ước của tình yêu tuổi mới vào đời cô gái bắt đầu nghĩ về chuyện tương lai của hai người. Một tình yêu đẹp sẽ được cùng nhau vun đắp tình cảm càng thêm đậm sâu.
“Ngờ đâu yêu đương như đám lục bình
Trôi theo con nước vô tình
Anh lấy vợ người ta giàu có.
Tình em xe cát dã tràng biển đông
Em muốn tìm chồng cho xong
Nhưng ngại thêm nhiều kẻ bạc lòng.”
Tình yêu là sự rung động hòa nhịp của hai con tim. Khi một bên đã tắt thì chỉ còn là tình đơn phương ôm hồi tưởng về tình yêu đẹp mộng mơ ban đầu. Chữ “ngờ” một sự hờn trách trong câu chuyện tình dang dở. Trong ca khúc nhạc sĩ đã đưa hình ảnh “đám lục bình trôi” để nói về nỗi niềm người con gái. Lục bình trôi lênh đênh theo con nước mà chẳng có bến đỗ. Tình yêu của người con gái trong ca khúc cũng thế, Cứ trao tình mà không nhận được lời hẹn ước nên đôi. Con nước vô tình đẩy đám lục bình đi xa mà không đẩy vào bến đỗ. Người ta vô tình đẩy tình cảm của cô gái đi ra xa mà không lời ước hẹn. Rồi mọi chuyện cứ đến, Anh đi lấy vợ. Vợ anh con nhà giàu có. Anh chọn giàu sang để hãnh diện với người đời. “Dã tràng xe cát biển đông” bao nhiêu sự cố gắng người con gái vun đắp cho chuyện tình của hai người cũng không còn ý nghĩa gì. Cũng như dã tràng lắp cát biển đông tốn công nhưng vô ích. Phận con gái ai cũng muốn một bến đỗ để an phận vui lòng mẹ cha. Nhưng lòng người ai hiểu được, đâu ai nhìn thấu được tâm can kẻ bạc lòng. Sự mềm yếu của con tim nên cô gái ngại lại gặp phải kẻ bạc lòng.
“Trên chuyến xe lam đông người chiều nay
Nghe nhiều bơ vơ nổi niềm chua cay
Còn đâu một chuyến xe lam
Ngày nao mộng ước vô vàng
Bao kỷ niệm giờ mình em mang.”
Trên chuyến xe lam chiều nay, chuyến xe vẫn đông người như chuyến lam hôm nào mà tiếng lòng người con gái nghe như vụn vỡ. Ngồi chen chút nhau cùng nhiều người mà sao thấy lòng cô đơn. Bao nỗi niềm mộng ước ban đầu giờ chỉ còn nổi đắng cay. Bao kỷ niệm buồn giờ đành chôn vùi theo thời gian. Thế mà giờ những kỷ niệm hai người ngày trước hiện ra chỉ mỗi người con gái nhớ về kỷ niệm ngày ấy. Tình yêu là gì mà mang nhiều khổ lụy cho con tim mềm yếu.
Ruby.