Những ngày chưa nhập ngũ
Anh hay dắt em về vùng ngoại ô có cỏ bông may
Ở đây êm vắng thưa người, còn ta với trời
Thời gian vào đêm, rừng sao là nến
Khói sương giăng lối cỏ quen.
Tóc mây thơm mùi cỏ đưa anh thoát xa dần
Vùng trần gian với những ưu tư
Cỏ may đan gấu chân tròn đường tim bước mòn
Sợ khi người đi để thương, để nhớ
Tiếng yêu đương ai nỡ chối từ.
Đường hành quân, nắng cháy da người
Tuổi vui thiếu vui, vẫn thương mình thương đời
Nhiều khi trong giấc mộng mồ hôi kêu tên em
Kêu chỉ một tên.
Những ngày anh đi khỏi
Xin em chớ đi lại vùng tình yêu, lắm bẫy nhân gian
Để đêm khói thuốc tay vàng, tìm nhau thấy gần
Ngủ trên cỏ may, thường khi vào tối
Nhớ hương may, nhớ cả người.
Bông cỏ may, một sáng tác nổi tiếng của nhạc sỹ Trúc Phương, ca khúc này được ra đời vào khoảng giữa thập niên 1960. Theo một số tư liệu mình kiếm được, cũng như qua thông tin một số người thân của ông, thì bài hát này ông sáng tác lúc ông đang là một người lính đóng quân ở Đồng Xoài. Nhạc sĩ Trúc Phương cũng đã có nhiều tác phẩm khác ca ngợi đời lính gian khổ như: Trên 4 vùng chiến thuật, kẻ ở miền xa, Người nhập cuộc …
Bài hát nói về tình cảm đôi lứa và đời lính gian khổ thời chiến. Ở đoạn đầu ca khúc kể về thời gian chưa vào quân ngũ, chàng hay dẫn nàng về vùng ngoại ô có cỏ bông may để tâm sự. Thời đó những vùng ngoại ô còn thưa thớt ruộng đồng cỏ dại, không gian vắng vẻ chỉ còn ta với trời …. và đôi khi có lẽ vì do cả hai cùng nhau đắm chìm trong tình yêu hay trong “vùng tuyệt vời”, mà quên cả ngày tháng. Để rồi khi sương đêm xuống, lối mòn trở về đi miết cũng thành quen, trên trời có muôn vì sao sáng là ánh nến dẫn đường soi lối.
Khi anh chàng phải lên đường nhập ngũ, rồi phải đi hành quân nay đây mai đó, cái nắng cháy da người ở chiến trường không làm cho anh quên được nàng. Nhiều khi dừng quân đâu đó bên một cánh rừng thưa, một con suối nhỏ, hay một tỉnh lỵ nào đó ngoài biên cương xa thẳm. Mệt mỏi ngủ vùi bên balo và cây súng, chàng vẫn luôn nhớ về người yêu ngay cả trong giấc mộng.
Đoạn cuối dù người lính đi chinh chiến xa xăm, nhưng lòng cứ nơm nớp lo… mất người yêu. Biết làm sao được, anh còn trẻ quá, lại là lính nghèo, chỉ có một mối tình, một người tình ở hậu phương làm vốn liếng. Nếu vì một lý do khách quan nào đó mà mất người tình, mất mối tình thì có lẽ anh mất phương hướng như chơi và sẽ tuyệt vọng vô cùng. Vì vậy, khi đi xa nhà, anh phải dặn dò người em gái: Những ngày anh đi khỏi / Xin em chớ đi lại vùng tình yêu, lắm bẫy nhân gian ….
Nhật Hà.
Bài thơ: Hoa cỏ may – Xuân Quỳnh
Cát vắng, sông đầy, cây ngẩn ngơ
Không gian xao xuyến chuyển sang mùa
Tên mình ai gọi sau vòm lá
Lối cũ em về nay đã thu
Mây trắng bay đi cùng với gió
Lòng như trời biếc lúc nguyên sơ
Đắng cay gửi lại bao mùa cũ
Thơ viết đôi dòng theo gió xa
Khắp nẻo dâng đầy hoa cỏ may
Áo em sơ ý cỏ găm đầy
Lời yêu mỏng mảnh như màu khói
Ai biết lòng anh có đổi thay?