Huế được biết đến là một trong những danh thắng cảnh nổi tiếng với các di tích lịch sử, lăng tẩm, đền chùa… mỗi công trình kiến trúc ở Huế là một tác phẩm nghệ thuật hoàn chỉnh, thể hiện những yếu tố triết lý, tâm linh và giá trị thẩm mỹ riêng. Với nét đẹp vừa cổ kính và trầm tư ấy, cố đô Huế trở thành nguồn sáng tác cho nhiều nhạc sĩ, vẻ đẹp huế đi vào âm nhạc mang một chất lãng mạn và buồn riêng như: Ai Ra Xứ Huế, Thương Về Miền Trung, Mưa Trên Phố Huế, Mai Trở Lại Huế… Cũng như các nhạc sĩ khác, nhạc sĩ Xuân Tiên cũng có những nỗi niềm nhớ mong về Huế. Ít người biết rằng ca khúc Mong Chờ của ông từng được thể hiện rất thành công bởi nữ danh ca Hoàng Oanh, là chuyện tình tri kỷ, tri âm lưu luyến một đêm trên sông Hương của ông và một o Huế.
Ca sĩ Hoàng Oanh hát Mong Chờ thu âm trước 1975
Kìa trăng lên cao đang soi sáng
Dòng Hương Giang kia như lơ đãng
Mặc thuyền bồng bềnh theo bóng thời gian
Thuyền ơi sao lênh đênh trôi mãi?
Về đâu ngang qua hãy dừng lại
Dừng lại để tôi nhắn ai vài câu
Kìa chim ăn đêm kêu xao xác
Lòng tôi đang bâng khuâng ngơ ngác
Nhìn mây, mây bay tan tác về đâu?
Đàn ai buông tơ bên trăng sáng?
Hòa theo câu ca thêm nhịp nhàng
Nhịp nhàng lời ca tiếng nhạc còn vang
Cố nhạc sĩ Xuân Tiên tên thật là Phạm Xuân Tiên, sinh năm 1921 tại Hà Nội. Ông là một nhạc sĩ có nhiều đóng góp cho nền tân nhạc Việt Nam giai đoạn 1954 – 1975. Là một nhạc sĩ thiên tài, có khả năng chơi 25 loại nhạc cụ của cả phương đông lẫn phương tây. Ông có thể sử dụng thành thạo và cải tiến các nhạc cụ cổ truyền của các nước đông dương. Quan điểm của ông là sáng tác hoàn toàn riêng biệt, cũng chính vì thế mà sáng tác của ông thường mang chất riêng, không giống ai cũng không ai làm giống mình được. Ông sáng tác ít nhưng hầu hết những sáng tác của ông thường có giá trị và được nhiều người yêu thích như: Khúc Hát An Tình, Duyên Tình, Về Dưới Mái Nhà, Hận Đồ Bàn, Xa Quê Hương…
Mong Chờ là ca khúc nói về nỗi niềm của người đứng ngóng chờ bên bờ sông Hương, mong thuyền trôi về bến để thuyền và bến được sum họp. Đó cũng là nỗi niềm của chính nhạc sĩ cũng đang đợi chờ để có một hạnh phúc vẫn còn ở xa mãi nơi nào.
Click vào hình trên để nghe Yến Khoa hát Mong Chờ
Ơi ới mong chờ
Con thuyền trôi
Thuyền trôi về bên bến ni
Ơi ới con thuyền
Ới thuyền đừng
Thuyền đừng theo gió gió đi
Thuyền ai trôi êm trên sông vắng?
Dường như vô tư không lo lắng
Hồn còn ngập ngừng trong ánh vàng tan
Nhìn theo xa xa ai buông lái
Mà đi đi sao không dừng lại?
Để người chờ như hoa héo màu phai
Năm 2006, Xuân Tiên cùng với hai nhạc sĩ Thanh Sơn và Nguyễn Ánh 9 được vinh danh trong chương trình Paris By Night 83 – Những khúc hát ân tình, vì đã có những đóng góp giá trị đối với nền tân nhạc Việt Nam. Trong chương trình này, ông đệm sáo cho nữ ca sĩ Hoàng Oanh hát nhạc phẩm “Mong chờ”. Bài hát điệu Slow Rock cung La thứ nhịp 4/4 mà ông sáng tác khoảng giữa thập niên 1950. Cũng Trong dịp này nhạc sĩ đã chia sẻ về hoàn cảnh sáng tác Mong chờ như sau:
– Vào cuối những năm 1950, nhạc sĩ Xuân Tiên tham gia vào chương trình thơ Tao Đàn phát thanh trên đài Sài Gòn, với vai trò là người thổi sáo cho nghệ sĩ ngâm thơ. Trong một dịp ông cùng đoàn văn nghệ ra Huế biểu diễn, đã gặp gỡ một nữ ca sĩ nổi tiếng của đài phát thanh. Cô rất hâm mộ sáng tác Khúc Hát Ân Tình của nhạc sĩ Xuân tiên, nên đã mời ông cùng nhạc sĩ Vĩnh Phan ghé xuống thuyền trên sông Hương, để cùng hòa nhạc với các nhạc sĩ cổ nhạc ở Huế. Lúc đó, cô đã thể hiện bài hát “Khúc Hát ân tình”.
– Đêm ấy, tất cả các nghệ sĩ tham gia đều ngủ lại trên 2 con thuyền được ghép cạnh nhau. Trên sông Hương lúc bấy giờ có hai con người không ngủ, họ đã thức suốt đêm để ngồi tâm sự với nhau, có lẽ là vì quá tâm đầu ý hợp nên đối với cả hai dường như đó là đêm ngắn nhất cuộc đời mình. Chuyện vẫn chưa hết nhưng trời đã sáng cả hai đành chia tay vội vã để nhạc sĩ Xuân Tiên đáp phi cơ về lại Sài Gòn. Đến nơi, vì vẫn còn lưu luyến những hình ảnh khó phai của cô gái Huế nhẹ nhàng, đằm thắm, nhớ mãi giây phút ở cạnh tâm sự thâu đêm suốt sáng ấy nhạc sĩ Xuân Tiên đã sáng tác nên ca khúc mang tên “Mong chờ”. Mặc cho thuyền bồng bềnh theo bóng thời gian, thuyền ơi sao lênh đênh trôi mãi, làm cho lòng ai vấn vương hoài.
Trong chương trình Paris By Night 83, nhạc sĩ Xuân Tiên đệm sáo cho nữ ca sĩ Hoàng Oanh hát nhạc phẩm “Mong chờ”
Nỗi vấn vương, nhớ mong tri kỷ và quang cảnh nên thơ êm đềm giữa dòng sông Hương dường như khiến nhạc sĩ có thật nhiều cảm xúc. Chỉ một lần và một đêm duy nhất trong đời, cô gái Huế dịu dàng đằm thắm ấy đã có thể khiến ông dễ dàng trải lòng mình, trút hết tâm tư trong lòng, một lần được hòa mình vào thiên nhiên và một lần được là chính mình. Người ta cho rằng con gái Huế mang nét đẹp sâu sắc của gái Bắc cộng với sự dịu dàng và ngọt ngào của gái Nam nên học thường thông minh và thấu hiểu lòng người. Tao nhã, khéo léo nên khiến cho lòng người lữ khách như bến đợi cứ mong chờ và nhớ nhung, như bến đợi mong một lần thuyền cập bến. Để người thi sĩ ấy một lần nữa được lênh đênh trên con thuyền tìm lại những cảm xúc năm nào nhưng mà thuyền sao đi mãi không dừng lại cũng như thời gian trôi qua từng giây, tất cả chỉ là những mong chờ như hoa héo úa màu phai mà thôi.