Những chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng,
Em chở mùa hè của tôi đi đâu,
Chùm phượng vĩ em cầm là tuổi tôi 18,
Thuở chẳng ai hay thầm lặng mối tình đầu.
Mối tình đầu của tôi
Là cơn mưa giăng giăng ngoài cửa lớp,
Là áo ai bay trắng cả giấc mơ
Là bài thơ còn hoài trong vở,
Giữa giờ chơi mang đến lại mang về.
Cánh phượng hồng ngẩn ngơ
Mùa hè đến trường khắc nỗi nhớ trên cây
Và mùa sau biết có còn gặp lại
Ngày khai trường áo lụa gió thu bay.
Mối tình đầu của tôi
Nhờ cây đàn buông tiếng xa xôi,
Ai cũng hiểu chỉ một người không hiểu,
Nên có một gã khờ ngọng nghịu đứng làm thơ.
Em chở mùa hè đi qua còn tôi đứng lại
Nắng ngập đường một vạt tóc nào xa.
Bài hát Phượng Hồng được nhạc sĩ Vũ Hoàng phổ theo bài thơ Chút Tình Đầu của thi sĩ Đỗ Trung Quân. Bài thơ Chút Tình Đầu được nhà thơ Đỗ Trung Quân sáng tác năm 1984, còn bài hát được ra đời năm 1988. Ca khúc này đã làm nao nức bao thế hệ học trò từ xưa đến nay … đó khoảng thời gian mà chúng ta không thể nào quên được … nhất là mối tình đầu thời học sinh … Một điều bất ngờ là bài thơ vô cùng lãng mạn về mối tình đầu tuổi học trò này lại được nhà thơ lấy nguồn cảm hứng từ một hình ảnh rất đỗi đời thường.
Đó là vào một buổi sáng năm 1984, thi sĩ Đỗ Trung Quân đang ngồi uống cà phê ở quán ven đường thì nhìn thấy người ta đốn bỏ những cây phượng để đề phòng bất trắc trong mùa mưa. Một cô công nhân chạy xe đạp, một người đàn ông chạy xe mobylette cà tàng vội nhặt những cành phượng rơi dắt lên xe và cảm thấy như mình đang chở cả một mùa hạ… Hình ảnh ấy khiến Đỗ Trung Quân bật ra ngay những câu thơ đầy thi vị:
Những chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng
Em chở mùa hè của tôi đi đâu.
Và ý thơ cứ thế tuôn trào, thành bài thơ gợi kỷ niệm về tuổi học trò với chút tình đầu trong sáng với những kỷ niệm đẹp khó quên!
Bài Thơ Chút Tình Đầu :
Những chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng
Em chở mùa hè của tôi đi đâu?
Chùm phượng vĩ em cầm là tuổi tôi mười tám
Thuở chẳng ai hay thầm lặng – mối tình đầu
Mối tình đầu của tôi có gì?
Chỉ một cơn mưa bay ngoài cửa lớp
Là áo người trắng cả giấc ngủ mê
Là bài thơ cứ còn hoài trong cặp
Giữa giờ chơi mang đến lại… mang về.
Mối tình đầu của tôi là anh chàng tội nghiệp
Mùa hạ leo cổng trường khắc nỗi nhớ vào cây
Người con gái mùa sau biết có còn gặp lại
Ngày khai trường áo lụa gió thu bay…
Mối tình đầu của tôi có gì?
Chỉ một cây đàn nhỏ
Rất vu vơ nhờ bài hát nói giùm
Ai cũng cũng hiểu – chỉ một người không hiểu
Nên có một gã khờ ngọng nghịu mãi… thành câm.
Những chiếc giỏ xe chở đầy hoa phượng
Em hái mùa hè trên cây
Chở kỷ niệm về nhà
Em chở mùa hè đi qua còn tôi đứng lại
Nhớ ngẩn người tà áo lụa nào xa.
(Thơ Đỗ Trung Quân)
“Đó là câu chuyện có thật” – nhạc sĩ Vũ Hoàng bắt đầu câu chuyện về Phượng Hồng.
Mối tình đầu của tôi êm đềm như thơ và nàng thì thẹn thùng như cỏ trinh nữ. Chúng tôi học cùng lớp. Hồi còn đi học thì vui không kể xiết nhưng cứ hè đến tôi lại thấy buồn vô cùng. Các bạn đi đâu hết, nhà tôi ở gần trường, vì thế, lâu lâu tôi lại sang trường học, tay vẫn cắp cặp, trong cặp không đựng sách vở mà có một hộp bút màu, những trang giấy trắng còn thừa trong vở cũ tôi xé ra để làm giấy vẽ.
Sân trường mùa hè vắng ngắt, tôi ngắm nhìn những vệt nắng đơn côi, giống như mình, bóng đổ dài, và tôi nhớ nàng quay quắt. Tôi bước đến cửa lớp học của năm học tới, biết chắc hai đứa sẽ lại được cùng ngồi nơi này.
Tôi lấy chiếc compa trong hộp bút, bắt đầu những nét khắc thật nắn nót tên của nàng cộng tên tôi, rồi vòng một hình trái tim. Tôi khắc tỉ mỉ và cảm thấy hạnh phúc như đang được thấy nàng bên cạnh.
Ngày khai giảng, nàng hớt hải tìm tôi: “Hoàng ơi, chết rồi, có đứa nào chơi xấu khắc tên mình và Hoàng ngay cửa lớp, làm sao bây giờ, bạn bè chọc chết, chắc mình phải nghỉ học”. Tôi hốt hoảng khi nghe nàng nói sẽ nghỉ học. Tôi vội vàng xua tay: “Bạn đừng lo, chắc là mấy đứa ghét mình nó làm đấy, để tui tìm cho ra. Để tui đi xóa ngay…”.
Năm 1984, trong một đêm sinh hoạt thơ nhạc tại Nhà Văn Hóa Thanh Niên, anh Đỗ Trung Quân lên đọc bài thơ mới sáng tác của mình. Bài thơ có tên Chút Tình Đầu.
Khi nghe đến câu “Cánh phượng hồng ngẩn ngơ / Mùa hè đến trường khắc nỗi nhớ trên cây / Và ngày sau biết có còn gặp lại / Ngày khai trường áo lụa gió thu bay… ”. Tôi ngẩn ngơ vì nhớ nàng. Ngay tối hôm đó, tôi nói: “Quân ơi, chép cho mình bài Chút Tình Đầu của Quân đi”. Và Quân đã chép. [nhạc sĩ Vũ Hoàng và nhà thơ Đỗ Trung Quân suýt soát tuổi nhau – Đỗ Trung Quân sinh năm 1955, Vũ Hoàng sinh năm 1956.
Tôi đem bài thơ về, đọc đi đọc lại nhiều lần. Cho đến một hôm, trong giờ giảng bài tại trường Đại Học Sư Phạm Sài Gòn (tôi dạy môn Lịch Sử Âm Nhạc và Ký Xướng Âm tại khoa Âm Nhạc của trường), đang chuẩn bị cho tiết dạy thứ hai, chợt một tia nắng hắt từ cành phượng đỏ vào lớp, bục giảng của tôi như phủ màu hồng làm ánh lên ký ức. Sau buổi dạy, tôi lặng lẽ về nhà, và bài hát Phượng Hồng ra đời.”
Sau khi sáng tác Phượng Hồng, nhạc sĩ Vũ Hoàng tìm nhà thơ Đỗ Trung Quân để cảm ơn. Mười năm sau, một hôm cả hai ngồi cùng nhau trong một chiều nắng nhạt ở quán cà phê. Nhạc sĩ và nhà thơ đồng điệu: “Chúng mình phải cảm ơn tất cả những ký ức đẹp của các bạn sinh viên, những tình cảm ấy đã nuôi dưỡng cho sức sống của bài hát đến tận bây giờ… “.
Phúc Ben Tổng Hợp (Trong bài có sử dụng tài liệu từ trang ATABOOK)